De aandrijfas – structuur, functie en mogelijke defecten

0
273
Aandrijfas
© Shutterstock / Toa55

De aandrijfas verbindt de motor met de wielen van het voertuig via de versnellingsbak, en bij voertuigen met achterwielaandrijving via het differentieel. Daarbij moeten de aandrijfassen ook veranderingen in hoek en lengte compenseren die worden veroorzaakt door stuurbewegingen of de ophanging.

Hoe werkt een aandrijfas?

Een aandrijfas heeft aan de wielzijde een zogenaamde astap, waarmee hij verbonden is met de wielas of wielnaaf. Ook aan de wielzijde bevindt zich een kogelgewricht, waardoor de bevestiging voor het wiel in alle richtingen kan bewegen, zelfs als het wiel en de aandrijfas tegelijkertijd draaien. Het kogelgewricht dient om de stuurbewegingen soepel te maken en tegelijkertijd de krachtoverbrenging van de versnellingsbak naar het wiel mogelijk te maken.

Constante-snelheidskoppeling

Aan de andere kant van de aandrijfas, tegenover de versnellingsbak, bevindt zich een zogenaamde driepootkoppeling of constante-snelheidskoppeling. Het scharnier met constante snelheid zorgt voor een gelijkmatige draaibeweging en compenseert tegelijkertijd de bewegingen van de ophanging van het voertuig. Bij voertuigen met achterwielaandrijving gebruikt men deze koppelingen ook in de aandrijfassen. Sommige voertuigen hebben beweegbare aandrijfassen om verschillen in ontwerp te compenseren. Deze aandrijfassen noemt men ook wel cardanassen. De verbindingen moet u tegen vuil en vocht beschermen en moet u met vet smeren. Daarom zijn ze bekleed met flexibele rubberen manchetten die vuil en vocht weghouden van de gewrichten en voorkomen dat het vet ontsnapt en de gewrichten uitdrogen.

Aandrijfassen moeten bestand zijn tegen hoge belastingen

Het volledige vermogen van de aandrijving wordt via de aandrijfassen op de wielen overgebracht. Daarom zijn zij tijdens het rijden aan zeer hoge belastingen blootgesteld. De aandrijfassen zijn echter ontworpen om de hele levensduur van de auto mee te gaan. Slechts in zeldzame gevallen breekt een aandrijfas af tijdens het rijden. Normaal zijn de onderdelen van een aandrijfas uiterst robuust en ook onderhoudsvrij, zodat ze meer dan 100.000 kilometer kunnen doorstaan.

Redenen voor mislukkingen en hun gevolgen

Vaak is het slijtage of beschadiging van de bussen die de levensduur van een aandrijfas aanzienlijk verkort. De manchetten kunnen door invloeden van buitenaf worden beschadigd. Dan kunnen vuil en vocht in de koppelingen van de aandrijfas terechtkomen en problemen veroorzaken. Bovendien ontsnapt het smeervet, waardoor de verbindingen zeer snel drooglopen en aan buitensporige slijtage onderhevig zijn. Defecten in de gewrichten kondigen zich vaak aan door luide en vervelende geluiden, zoals klepperen. Als de tekenen van slijtage nog niet zo ver gevorderd zijn, is het voldoende de manchetten te vervangen.

Controleren, verwijderen en installeren van de aandrijfas

Aandrijfas
© Shutterstock / adziohiciek

Schade aan de aandrijfas of de moffen kan worden opgespoord door een eenvoudige visuele inspectie. Als de as verbogen of gebroken is, kunt u hem niet meer repareren en moet u de volledige aandrijfas vervangen. Onjuist gerepareerde aandrijfassen vormen een aanzienlijk veiligheidsrisico, en daarom zijn reparaties zoals het rechttrekken van de as uit den boze. Het vervangen van afzonderlijke gewrichten in de aandrijfas is ook te duur, zodat het economisch zinvoller is de gehele as te vervangen. Voor de vervanging moet u de veerpoot van het voertuig losmaken, zodat u ook de verbinding van de aandrijfas van de veerpoot naar de versnellingsbak kan losmaken. Deze bevestigt men gewoonlijk met een grote schroefmoer aan de wielaandrijving. Aan de kant van de versnellingsbak is de aandrijfas vaak alleen ingestoken. In sommige gevallen kan hij ook via verschillende bouten met de uitgang van de versnellingsbak zijn verbonden.